Komisioni Evropian ka nisur një paketë të re financiare prej 2.1 miliardë eurosh për të mbështetur 14 projekte kryesore investimi në transport, energji, mjedis, kapital njerëzor dhe sektorin privat në Ballkanin Perëndimor, njofton Balkan Green Energy.
Kjo është paketa e pestë e investimeve në kuadër të Planit Ekonomik dhe Investimeve të BE-së për Ballkanin Perëndimor prej 9 miliardë euro grante, që synon të mobilizojë një total prej 30 miliardë eurosh. Plani u shpall në tetor 2020.
Nga 14 projektet e reja, tetë janë të lidhura me sektorin e energjisë, masat e efikasitetit të energjisë, sistemin e ujit dhe transportin e gjelbër, sipas Komisionit Evropian.
Paketa e investimeve prej 2.1 miliardë euro përfshin 528 milionë euro grante të BE-së nga Instrumenti i Asistencës së Para-Aderimit (IPA III), kontribute shtesë dypalëshe nga Shtetet Anëtare të BE-së dhe Norvegjia, kredi nga institucionet financiare ndërkombëtare dhe kontribute nga ekonomitë e vendeve të Ballkanit perëndimor.
Transport i gjelber ne Tirane
Projekti Green Transport Tirana do të krijojë sistemin e parë të transportit të shpejtë me autobus elektrik të qytetit (e-BRT) për të luftuar nivelet e larta të ndotjes së ajrit dhe bllokimin e trafikut. Sistemi e-BRT do të mbështetet në autobusët me bateri elektrike me një strategji të zgjuar karikimi.
Projekti vlerësohet në 111.3 milionë euro, ndërsa granti është 32.1 milionë euro.
Fondet do të përdoren për dy projekte në BiH
Projekti i Ujit të Sarajevës (32.2 milionë euro; 2.6 milionë euro grant) synon të reduktojë humbjet e ujit duke zëvendësuar ose rehabilituar tubacionet e vjetruara, stacionet e pompimit dhe puset, duke shtuar ose përmirësuar rreth 4,000 lidhje të reja shtëpiake, sipas Komisionit Europian. Ai synon gjithashtu të përmirësojë efikasitetin e përgjithshëm të furnizimit me ujë në kantonin më të gjerë të Sarajevës.
E dyta është rehabilitimi i hidrocentralit të Çaplinës. Roli i tij është thelbësor për rritjen e pjesës së burimeve të rinovueshme të energjisë dhe reduktimin e emetimeve të karbonit.
Projekti do të rehabilitojë pajisjet e Çapljinës, duke siguruar gjenerimin dhe potencialin e pompimit për 15 vjet të tjera funksionimi, tha komisioni.
Vlera e projektit është 18.9 milionë euro, me grant prej 3.1 milionë euro.
Forcimi i rrjetit energjetik në Maqedoninë e Veriut
Maqedonia e Veriut ka marrë para për investimet në rrjetin elektrik dhe efikasitetin e energjisë.
Rrjeti i transmetimit në rajonin juglindor të vendit do të forcohet për të mundësuar integrimin e burimeve të rinovueshme të energjisë.
Projekti, me vlerë 34.7 milionë euro (8 milionë euro grant), përfshin ndërtimin e një nënstacioni dhe lidhje të reja, rindërtimin e linjave ajrore dhe instalimin e linjave të transmetimit dhe transformatorëve.
Projekti i Efiçiencës së Energjisë në Sektorin Publik trajton mbështetjen e vendit në prodhimin joefikas me qymyr dhe konsumin e lartë të energjisë.
Ai fokusohet në efiçencën e energjisë në ndërtesat publike, duke synuar të arrijë kursime, të reduktojë emetimet e CO2 dhe të krijojë një Fond për Efiçencën e Energjisë. Nën-kredi dhe grante u jepen komunave për rinovime me kosto efektive, tha komisioni.
Projekti vlerësohet në 27.5 milionë euro, me një grant prej 2.2 milionë euro.
Kampusi me efikasitet energjetik në Beograd
Serbia ka marrë fonde për modernizimin e hidrocentralit Bistrica dhe për masat e efikasitetit të energjisë.
Rehabilitimi i HEC-it Bistrica do të kushtojë 40.9 milionë euro, me një grant prej 7.7 milionë euro.
Një projekt i quajtur Përmirësimi i Efiçiencës së Energjisë dhe Menaxhimi i Integruar i Energjisë i Kampusit të Fakulteteve Teknike në Beograd do të rezultojë në një kampus me efikasitet energjetik për fakultetet e inxhinierisë elektrike dhe teknike të qytetit.
Ky investim do të sigurojë ndërtimin e një qendre të re universitare prej 30,000 m2 dhe rinovimin e ndërtesave ekzistuese me një sipërfaqe prej 93,000 m2. Nga ai do të përfitojnë rreth 15,000 studentë dhe 1,750 anëtarë të stafit, tha komisioni.
Projekti vlerësohet në 169.6 milionë euro, me një grant prej 21.5 milionë euro.
Të gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor do të përfitojnë nga projekti Promovimi i huadhënies së gjelbër në Ballkanin Perëndimor (II), i zbatuar nga Fondi i Gjelbër për Rritje (GGF).
Të ardhurat e rritjes së kapitalit do të zgjerojnë ofertën e financimit për masat e energjisë së rinovueshme dhe efikase në rajon dhe do të kontribuojnë në reduktimin e konsumit të energjisë dhe emetimeve të gazeve serrë midis huamarrësve fundorë.
Investimet vlerësohen në 231 milionë euro, ndërsa granti është 24 milionë euro.
Várhelyi: Ne duhet t’i hapim këto projekte sa më shpejt të jetë e mundur
Sipas komisionit, projektet janë përgatitur në bashkëpunim të ngushtë me partnerët e Ballkanit Perëndimor dhe institucionet financiare ndërkombëtare për të përshpejtuar perspektivën evropiane të rajonit thekson Balkan Green Energy.
Pas paketës së re të investimeve, gjithsej 54 investime kryesore të EIP-së po mbështeten përmes Kornizës së Investimeve të Ballkanit Perëndimor (WBIF), me vlerë rreth 8 miliardë euro, përfshirë 2.3 miliardë euro grante të BE-së.
WBIF është mjeti kryesor financiar për zbatimin e Planit ambicioz Ekonomik dhe Investimeve të BE-së për Ballkanin Perëndimor.
Komisioneri i BE-së për Fqinjësinë dhe Zgjerimin, Olivér Várhelyi, tha se me këtë paketë të re investimi BE-ja po u dërgon një mesazh të qartë dhe të qartë partnerëve të saj të Ballkanit Perëndimor: e ardhmja e tyre është brenda BE-së dhe ne po bëjmë përparim të qëndrueshëm për të mbyllur ndarjen e zhvillimit ekonomik. .
“Tani, unë u bëj thirrje partnerëve tanë të Ballkanit Perëndimor dhe institucioneve financiare ndërkombëtare që t’i hapin këto projekte sa më shpejt që të jetë e mundur, në mënyrë që qytetarët dhe bizneset në rajon të mund të korrin përfitimet nga këto investime”, shtoi ai.
