“Do ta rekomandoja të mendoje dhe skemën e pensionit privat sa nuk je vonë. Skema publike nuk do të ketë mundësi edhe për shkak të 100 faktorëve”.
Këtë përgjigje në “Ditar”, në A2 CNN, ish-ministri i Financave Arben Malaj, kur u pyet nëse kjo skemë aktuale garanton pensionin për të gjithë të punësuarit e sotëm.
“Pensioni privat shikohet si suplementar, skema publike do të funksionojë se e garanton shteti”, shtoi ai.
Përmes kalkulimit të shifrave, Malaj tregoi problemet e kësaj skeme të pensioneve, që sipas tij është deficitare.
“Skema ka probleme është deficitare. Shqetësimi ynë është që deficiti është shumë i madh. Deficiti i skemës së sigurimeve shëndetësore dhe shoqërore ishte sa 70% e investimeve të brendshme të Shqipërisë 1.58 herë më shumë se investimet e huaja. Këto para na reduktojnë para për politika sociale dhe prioritetet e zhvillimit të qëndrueshëm. Sot bota e ka vënë theksin te kohezioni social”.
Ai tha se Banka Botërore është duke përgatitur një skemë të re pensionesh për Shqipërinë.
“Ka premisa pozitive se po rriten të ardhurat për të patur një mbështetje më të mirë. A do jetë e plotë? Nuk e them dot. BB po bën studim tjetër për skemën e pensioneve në Shqipëri. Skema e parë synoi moshën e pensioneve dhe rritjen e viteve të punës. Ka rezultuar që nga viti 2025 që kërkesa për sa më shumë vite pune dhe në kushtet kur arshivat janë problematike dhe të tmerrshme për të gjetur vitet e punës, rriti numrin e pensionistëve me pension të pjesshëm dhe i bëri më të varfër. Nëse qeveria bie dakord për këtë skemë disa elementë të skemës mund të japin efekt. Përsa u përket skemave suplementare te pensioneve nuk kemi pasur kulturë të sigurojmë vetë vetveten”.
ÇFARË ËSHTË PENSIONI PRIVAT?
Një fond pensioni privat mundëson që paratë që ke kursyer gjatë viteve, duke i investuar aty, të të kthehen si një pagesë pensionit shtesë, së bashku me interesat e fituar përgjatë viteve të kontributit në fond.
Thënë më thjeshtë, ai investim i vogël, i përmuajshëm që ju mund të bëni në fond pensioni, do t’ju kthehet në një siguri të shtuar përgjatë viteve që do të keni më shumë nevojë për të ardhura plotësuese, që është mosha e pensionit.
Në dallim nga pensioni shtetëror, pensioni privat ofron më shumë fleksibilitet në kontribute dhe në rast fatkeqësie shumat e patërhequra kalojnë automatikisht tek trashëgimtarët.
Anëtarët e një fondi pensioni janë pronarët e tij sepse ata blejnë kuota sa herë që kontribuojnë.
Ata zotërojnë bashkërisht fondin, në varësi të shumave që kanë kontribuar përgjatë viteve.
Fondet e pensionit privat rregullohen nga një ligj i posaçëm së bashku me rregulloret përkatëse.
Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare është institucioni i cili licencon dhe mbikëqyr këtë treg. Pra, është një aktivitet i licencuar dhe i mbikëqyrur.
Investimi në një fond privat pensioni është pozitiv, për disa arsye:
1) Kontributet e kryera në fond janë të zbritshme në deklarimin e tatimit mbi të ardhurat personale
2) Interesi që fitojnë asetet e fondit gjithashtu, nuk tatohen gjatë fazës së investimit
3) Ndryshe nga pensioni shtetëror, në rast se anëtari i fondit ndërron jetë, asetet trashëgohen tek familjarët e tij
4) Asetet e Fondit të Pensionit investohen vetëm në tituj shtetërorë të emetuar dhe të garantuar nga Qeveria e Shqipërisë, kryesisht në Obligacione Afatgjatë të emetuara në Republikën e Shqipërisë, depozita bankare dhe cash. Këto janë asetet me rrezikun më të ulët në treg, krahasuar me asetet e tjera financiare
5) Investimi, kryesisht në Obligacione Afatgjatë 10 vjeçare garanton siguri financiare dhe siguri operacionale (asetet e fondit ruhen në një regjistër elektronik pranë Bankës së Shqipërisë)
6) Aksesi dhe kontrolli mbi këtë regjistër realizohet nga Banka Depozitare
TREGU I PENSIONEVE PRIVATE NË SHQIPËRI
Të dhënat e nga Autoriteti i Mbikëqyrjes Financiare (AMF) tregojnë se, gjatë 3-mujorit të parë të vitit tregu iu afrua kufirit të 40 mijë anëtarëve.
Numri i anëtarëve të fondeve arriti në 39 910 anëtarë, në rritje me 4.53% që nga fillimi i këtij viti dhe me 7.9% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Numri i individëve që kontribuojnë për një pension privat mbetet në afërsisht 3% të numrit të përgjithshëm të të punësuarve në vend, çka tregon një nivel ende shumë të ulët të mbulimit me fonde private të pensioneve.
Vlera e aseteve neto të fondeve të pensionit në fund të muajit mars arriti në pak më shumë se shtatë miliardë lekë, në rritje me 4.1.18% që nga fillimi i vitit dhe me 17.6% krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.
Në fund të tremujorit të parë, në treg ishin aktive gjashtë fonde të pensioneve private, që administrohen nga katër shoqëri administruese.
Sipas numrit të anëtarëve, aktori më i madh në treg është Credins Pension, me rreth 47.6% të numrit të përgjithshëm të anëtarëve, i ndjekur nga Sigal Pension me 30.67%, Albsig Pension me 10.42%, Raiffeisen Pension me 10.13%, Smart Pension, me 1.03% dhe Sigal Pro, me 0.15%.
Për nga vlera e aseteve neto, fondi më i madh është Sigal Pension me 40.82% të totalit, i ndjekur nga Credins Pension, me 30.5%, Raiffeisen Pension, me 20.72%, Albsig Pension me 7.53%, Smart Pension, me 0.4% dhe Sigal Pro, me 0.02%.
