Banka Qendrore e Turqisë përdori 7 miliardë dollarë rezerva në dy javët e fundit për të ndihmuar në mbajtjen e lirës pas tërmeteve shkatërruese dhe rezervat mund të vijojnë të mbeten nën presion në javët në vijim, thanë bankierët.
Fatkeqësia më e rëndë në historinë moderne të Turqisë vrau dhjetëra mijëra dhe rrafshoi zona të jugut, duke mbyllur përkohësisht bursën. Por në tregjet valutore (FX), lira ka rënë vetëm 0.2% kundrejt dollarit amerikan që nga tërmeti fillestar më 6 shkurt.
Të dhënat e bankës qendrore tregojnë se rezervat e FX ranë me 4 miliardë dollarë në 125.6 miliardë dollarë në javën pas tërmetit. Llogaritjet nga tre bankierë tregojnë se ata ranë 3 miliardë dollarë të tjerë javën e kaluar.
Banka ka balancuar tregun FX duke “kanalizuar të ardhurat e saj të reja nga forex, veçanërisht nga eksportet, në treg për një kohë të gjatë tani,” tha një menaxher i tavolinës tregtare në një bankë. Zhytja në rezerva ka qenë një tipar i rregullt i politikës ekonomike jo-ortodokse të qeverisë në vitet e fundit, veçanërisht që nga kolapsi historik i monedhës në fund të vitit 2021.
Banka qendrore plotëson rezervat e saj në disa mënyra, duke përfshirë kërkesën që eksportuesit t’i shesin një pjesë të të ardhurave tek ajo dhe duke u kërkuar kompanive dhe individëve të konvertojnë monedhat e forta për depozitat e lirave të mbrojtura nga FX, ose KKM.
Autoritetet morën disa hapa për të qetësuar kërkesën për FX pas tërmetit, të tilla si nxitja e bankave për të kryer transaksione derivative në Borsa Stamboll dhe zgjerimi i diferencës në tregjet valutore dhe ari.
Bankierët thanë se banka qendrore do të mbetet nën presion për të përdorur rezervat dhe për të mbajtur lirën të qëndrueshme në afat të shkurtër. Flukset e ndihmës ndërkombëtare do të ndihmojnë në lehtësimin e presionit, thanë ata, duke kërkuar anonimitetin për shkak të ndjeshmërisë rreth diskutimit të politikës shtetërore.
Banka e Wall Street JPMorgan vlerësoi se dëmi i drejtpërdrejtë i tërmetit në ndërtesa dhe infrastrukturë ishte 25 miliardë dollarë dhe tha se “ndihma ndërkombëtare mund të kompensojë presionin mbi” lira.
Autoritetet turke janë përpjekur ta mbajnë lirën të qëndrueshme si një nga disa lëvizjet që synojnë të lehtësojnë rrugën që banka qendrore të ulë normat, edhe pse inflacioni u rrit në një kulm mbi 85% vitin e kaluar. Banka pritet të ulë normën e saj bazë me 50 pikë bazë në 8.5% të enjten, sipas një sondazhi të Reuters.
