Kostot më të larta të transportit dhe koha më e gjatë e dorëzimit sjellin një rrezik të ri për inflacionin global.
Deti i Kuq është vendimtar për transportimin e më shumë se 12% të tregtisë detare globale.
Megjithatë, sulmet e fundit mbi anijet tregtare në zonë nga rebelët Houthi të Jemenit të mbështetur nga Irani kanë frikësuar disa nga kompanitë kryesore të transportit në botë dhe gjigantët e naftës.
Pasojat e rënda për shkak të ndërprerjeve të tregtisë sigurisht që do të kenë një ndikim në ekonomi dhe potencialisht do të shtyjnë përsëri inflacionin e lehtësuar së fundmi në Evropë, si dhe në mbarë globin.
Huthët dyshohet se synojnë anije të lidhura me Izraelin, por sulmet me raketa, dron ose pirat janë përshkallëzuar gjatë muajit të kaluar edhe kundër anijeve tregtare.
LEXO EDHE: Kush janë ‘Huthi’ dhe pse po sulmojnë anijet në Detin e Kuq?
Prandaj, kompanitë kryesore të transportit MSC, Maersk, CMA CGM Group dhe Hapag-Lloyd, si dhe gjiganti britanik i naftës BP, thanë se do të pezullonin operacionet e tyre në Detin e Kuq.
Dërgesat e naftës, gazit natyror të lëngshëm dhe furnizimeve të tjera të energjisë, si dhe produkteve ushqimore si vaji dhe drithërat e palmës dhe shumica e produkteve të prodhuara në botë, janë të gjitha të ndikuara.
“Ky është një problem për Europën. Është një problem për Azinë,” tha John Stawpert, menaxher i lartë i mjedisit dhe tregtisë për Dhomën Ndërkombëtare të Transportit, e cila përfaqëson 80% të flotës tregtare në botë.
Ai vuri në dukje se 40% e tregtisë Azi-Europë zakonisht kalon përmes rrugës ujore. “Ka potencial të ketë një ndikim të madh ekonomik”, tha ai.
Ndër ekonomitë më të prekura nga ndërprerjet tregtare do të ishin Greqia, Jordania, Sri Lanka dhe Bullgaria, sipas Bloomberg, i cili citon analistët.
Ato anije që zgjedhin të ndryshojnë rrugën do të duhet të lundrojnë rreth Afrikës për të arritur në Europë, e cila vlerësohet të shkaktojë shtatë deri në 10 ditë vonesë, sipas raportit.
“Ndikimi do të jetë kohë më e gjatë tranziti, më shumë karburant i shpenzuar, më shumë anije të nevojshme, ndërprerje të mundshme dhe vonesa të paktën në mbërritjet e para në Europë,” tha Simon Heaney, menaxher i lartë i kërkimit të kontejnerëve për Drewry, një konsulencë kërkimore detare. Kjo rrit koston e transportit, por “unë nuk mendoj se do të shkojë në lartësitë që arriti gjatë pandemisë,” tha Heaney.
Stawpert tha se ai do të priste të shihte disa rritje çmimesh për konsumatorët në afat të shkurtër, por se kjo varet nga sa zgjat kërcënimi i sigurisë.
Që nga e hëna, pasi Komanda Qendrore e Ushtrisë Amerikane raportoi dy sulme të tjera ndaj anijeve tregtare në rajon, një koalicion ndërkombëtar është krijuar për të ndihmuar në luftimin e sulmeve.
“Unë po shpall themelimin e Operacionit Prosperity Guardian, një iniciativë e re e rëndësishme shumëkombëshe e sigurisë,” tha Sekretari i Mbrojtjes i SHBA Lloyd Austin në një deklaratë të lëshuar pak pas mesnate në Bahrein.
Rreth 400 anije tregtare po kalojnë tranzit në Detin e Kuq jugor në çdo kohë, tha një zyrtar i lartë ushtarak për AP.
Sipas tij, në kuadër të misionit të ri, anijet ushtarake do të pozicionohen për të siguruar mbrojtje ombrellë për sa më shumë anije të jetë e mundur në një kohë të caktuar.
Rezistenca e ekonomisë globale është gati të testohet, pas përpjekjeve të fundit për të luftuar ndikimet e pandemisë COVID-19 dhe luftës së vazhdueshme të Rusisë në Ukrainë.
