Me 3 metra ka lëvizur toka në zonat e prekura nga tërmeti në Turqi. Kështu shprehet Carlo Doglioni, Presidenti i Institutit Kombëtar të Gjeofizikës në Itali.
Ai shton se të dhënat satelitore, kur të jenë të disponueshme, do të tregojnë matjen akoma më të saktë të lëvizjes së tokës.
Pllakat tektonike kanë lëvizur horizontalisht, shpjegoi Doglioni, duke shtuar se ka një çarje nga Mesdheu në veri-lindje që shkon deri në Detin e Zi dhe i bashkohet çarjes së veriut të Anadollit që arrin deri në Stamboll.
Epiqendra e tërmetit duket se ka qenë në Anadollin lindor, aty ku bashkohen pllakat tektonike të Anadollit, Arabisë dhe Afrikës.
Pjesë nga intervista për mediat italiane:
Profesor Carlo Doglioni, çfarë ndodhi sonte në Turqi?
“Ndodhi që ajo që ne e quajmë pllaka arabe të lëvizte rreth 3 metra përgjatë një drejtimi verilindje-jugperëndim në lidhje me pllakën e Anadollit. Po flasim për një strukturë në zonën kufitare mes kësaj bote, atë të pllakës arabe dhe asaj të pllakës së Anadollit.
Pllaka besohet se ka lëvizur për të paktën 150 kilometra me një zhvendosje edhe më shumë se tre metra. Gjithçka ndodhi në pak sekonda, duke shkaktuar një tërmet me magnitudë 7,8,-7,9 ballë.
Dy pllakat lëviznin në raport me njëri-tjetrin. Me fjalë të tjera: është sikur Turqia të lëvizë në raport me pllakën arabe drejt jugperëndimit”.
Sa larg mund të ketë lëvizur pllaka?
“Nga vlerësimet që kemi dhe të cilat gradualisht po përpunohen, ndarja ishte e madhe dhe në një gjatësi 150 kilometra. Tërmeti përfshiu një sipërfaqe prej qindra kilometrash katrorë. Gjithçka ndodhi në pak dhjetëra sekonda, duke rrezatuar këtë tërmet me magnitudë 7,8,-7,9 ballë, një tërmet që quhet i madh”.
A është një lëvizje e madhe?
“Po, vërtet shumë e madhe…”.
Çfarë lloj lëvizje ishte ajo?
“Flasim për një lëvizje transcurrente, rrafshi i prishjes është shumë i pjerrët dhe gjatë ngjarjes vërehet një zhvendosje horizontale e dy anëve të prishjes”.
Kjo do të thotë?
“Dy flapat lëviznin në raport me njëri-tjetrin. Me fjalë të tjera: është sikur Turqia të kishte lëvizur në raport me pllakën arabe drejt jugperëndimit”.
Në cilën zonë ka ndodhur tërmeti?
“Po flasim për një zonë shumë sizmike, një nga zonat më të rrezikshme në Mesdhe. Në shekujt e kaluar ka pasur tërmete jashtëzakonisht të dhunshme”.
A ka ende rrezik?
“Ngjarjet e këtij lloji mund të pasohen nga ngjarje po aq të rëndësishme nëse jo më të rëndësishme. Ndodhi në vetë Turqinë në tërmetin që goditi vendin në vitin 1999”.
A duhet të shqetësohen vendet më në perëndim të Mesdheut?
“Ajo që mund të them është se janë lëvizje që nuk ndalen kurrë. Sjellja “epidemike” dihet por tërmeti prek një strukturë shumë larg sistemit gjeologjik italian. Kjo nuk do të thotë se nuk duhet ta mbajmë vëmendjen lart sepse Italia ka zona me një vitalitet gjeologjik gjithmonë të pranishëm”.
Mbi 1500 mijë persona raportohet të vdekur deri tani në Turqi e Siri nga tërmeti. Po kështu me mijëra janë të plagosur, ndërsa qindra ndërtesa janë shembur.
