Rënia e Euros në kursin e këmbimit me Lekun po thyen rekorde të reja historike.
Sipas kursit zyrtar të këmbimit të Bankës së Shqipërisë, Euro u këmbye të martën me 115.21 lekë, niveli më i ulët i regjistruar ndonjëherë. Euro ka pësuar një tjetër rënie të fortë me 0.45 pikë krahasuar me ditën e hënë, ndërsa që nga fillimi i muajit dhjetor, Euro ka rënë gjithsej me 1.65 pikë.
Sipas agjentëve të këmbimit valutor, në ditët e fundit tregu po karakterizohet nga një ofertë e bollshme për Euro dhe kërkesë e pakët për monedhën europiane.
Por, arsyeja që i ka dhënë një shtysë të mëtejshme rënies së euros ditën e martë ka qenë dalja më një kurs shumë të ulët nga njëra prej bankave të sistemit.
Sipas agjentëve, banka në fjalë ka shitur sasi të mëdha valute për nevoja të klientëve ose për të mbyllur një pozicion të saj. Operacione të tilla kanë një efekt edhe më të fortë në periudha kur kursi ka një tendencë të qartë në një kah të caktuar, sepse forcon më tej pritshmëritë e aktorëve në të njëjtin drejtim, në këtë rast, për nënçmimin e mëtejshëm të Euros.
Agjentët mendojnë se rënia e Euros mund të vazhdojë më tej në pjesën e mbetur të Dhjetorit, edhe për shkak të rritjes sezonale të ofertës valutore. Në këtë situatë, e vetmja “forcë” që mund ta frenojë rënien e Euros duket se është Banka e Shqipërisë, që mund të ndërhyjë në tregun valutor, në rastet kur gjykon se ekzistojnë disbalanca dhe nivelet e kursit nuk reflektojnë faktorët fondamentalë të tregut.
Sidoqoftë, forcimi i Lekut ndaj Euros këtë vit ka ndihmuar në zbutjen e pjesshme të presioneve inflacioniste nga jashtë, element që përputhet edhe me qëllimin dhe kahun e politikës monetare.
Gjatë gjithë vitit 2022, Leku është forcuar ndjeshëm kundrejt Euros. Kursi i regjistruar ditën e martë është 4.6% më i ulët krahasuar me fundin e vitit të kaluar.
Për shumicën e agjentëve të tregut ku mbiçmim ka qenë i papritur, duke pasur parasysh sidomos presionet mbi deficitin tregtar nga rritja e fortë e çmimeve në tregjet ndërkombëtare. Madje, Leku është forcuar pavarësisht blerjeve në shumë të mëdha nga Korporata Elektroenergjetike Shqiptare (KESH), për nevoja të importit së energjisë elektrike.
Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, deficiti i llogarisë korrente për tremujorin e tretë arriti në 166 milionë euro, në rritje me 57% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë.
Rritja në tremujorin e tretë e përkeqësoi gjendjen e deficitit progresiv vjetor, që arriti në 621 milionë euro, me një rënie të lehtë prej 0.8% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, por duke ngelur gjithsesi në nivelet më të ulëta të katër viteve të fundit.
Megjithatë, deficiti i llogarisë korrente është tejkaluar nga rritja e investimeve të huaja direkte, që për 9-mujorin u rritën me 35% dhe arritën vlerën e 984 milionë eurove./ Monitor
