Mashtrimet në sigurime përfaqësojnë një sfidë të rëndësishme brenda peizazhit financiar dhe ligjor, duke sjellë humbje të mëdha ekonomike çdo vit.
Me dhjetra publikime mujore për raste mashtrimesh me pasojë, publikohet në uebsajtet botërore në lidhje me mashtrimet në sigurime.
Kodi Penal i Republikës së Shqipërisë parasheh një nen të veçantë për të:
Neni 145
Mashtrimi në sigurime
Paraqitja e rrethanave të rreme në lidhje me objektin që sigurohet, ose krijimi i rrethanave të rreme dhe paraqitja e tyre në dokumentet duke përfituar padrejtësisht sigurime, dënohet me gjobë ose me burgim gjer në pesë vjet.
Ky nen parashikon se çdo person që:
-
paraqet rrethana të rreme në lidhje me sendin, personin, apo interesin që sigurohet;
-
krijon rrethana të rreme dhe më pas i pasqyron ato në dokumente zyrtare ose në dokumentet e kërkuara nga siguruesi;
-
me qëllim që të përfitojë padrejtësisht nga mbulimi sigurues;
kryen veprën penale të mashtrimit në sigurime.
Forma e fajit: Ky krim kryhet vetëm me dashje direkte, pasi subjekti është i vetëdijshëm se po jep të dhëna të pavërteta ose krijon situata të rreme me synim përfitimin material.
Objekti juridik i mbrojtur: Marrëdhëniet e sigurimeve dhe integriteti i tregut të sigurimeve, duke mbrojtur besimin dhe korrektësinë kontraktuale ndërmjet palëve.
Sanksioni:
-
parashikon gjobë si masë më të lehtë, ose
-
burgim deri në 5 vjet në varësi të rrezikshmërisë së veprës, vlerës së përfitimit të padrejtë dhe pasojave të saj.
Kompleksiteti i mashtrimeve të sigurimeve përfshin skema dhe taktika të ndryshme të përdorura nga individë dhe organizata.
Mashtrimi në sigurime është akti i mashtrimit të një ofruesi sigurimi, për të përfituar nga ai një përfitim të pamerituar si pagesë dëmi, shëndetësor apo material.
Mashtrimi në sigurime përfshin aktivitete të ndryshme të paligjshme të dizajnuara për të manipuluar ose shfrytëzuar sistemin e sigurimeve për përfitime financiare.
Kuptimi i mashtrimit të sigurimeve është kritik për të mbrojtur si mbajtësit e policave ashtu edhe kompanitë nga humbjet financiare.
Kjo veprimtari mashtruese shfaqet në forma të shumta:
- kryesisht e karakterizuar nga paraqitja e informacionit të rremë,
- pretendimet e ekzagjeruara ose
- fabrikimet e hapura.
Rastet e zakonshme mund të përfshijnë:
- inskenimin e aksidenteve,
- fryrjen e kostove të riparimit ose
* paraqitjen e pretendimeve për dëmtime apo lëndime që nuk ekzistojnë.
Ndikimi i mashtrimit të sigurimeve shtrihet përtej rasteve individuale, duke sjellë rritje të primit për mbajtësit e ndershëm të policave dhe humbje të mëdha financiare për siguruesit.
Për çdo 1 fitore të vogël mashtruesish, humb i siguruari i rregullt sepse do të marrë prim më të lartë dhe sigurisht, edhe siguruesi.
Dy janë, pra, të dëmtuarit e mëdhenj nga mashtruesi: i siguruari i ndershëm dhe siguruesi.
Luftimi i këtij problemi kërkon vigjilencë nga të gjithë aktorët e industrisë.
Në artikujt e ardhshëm do ta trajtojmë ngushtësisht këtë fenomen edhe në rastin shqiptar.
Ndërgjegjësimi dhe edukimi për atë që përbën mashtrim sigurimi janë thelbësorë për të hartuar strategji të efektshme parandaluese, por edhe për të bashkëpunuar shoqërisht në luftën ndaj këtij fenomeni.
