Pronësia intelektuale e këtij teksti i përket Richard Zevnik, avokat në Kaliforni dhe autor i librit “Libri i plotë i sigurimeve”
Sigurime. Online e sjell të shqipëruar për lexuesin shqiptar.
Shumë shpesh njerëzit blejnë sigurime që nuk i mbrojnë mjaftueshëm nga rreziqet që mund të parashikohen.
Prandaj, është shumë e rëndësishme që ta kuptoni mjaftueshëm sigurimin për të bërë pyetjet e duhura.
Kështu mund të vlerësoni aftësinë e agjentëve të sigurimit dhe të zgjidhni një që do t’ju ndihmojë të merrni mbulim të përshtatshëm për nevojat tuaja.
Në SHBA, për sigurimet e pasurisë dhe aksidenteve (si për shtëpinë apo makinën), ekzistojnë tre kanale kryesore marketingu:
-
Agjentët e pavarur;
-
Agjentët e varur (të një kompanie të vetme);
-
Marketingu i drejtpërdrejtë (si reklama me postë apo internet).
Agjentët e Pavarur
Agjenti i pavarur është një person i licencuar nga autoriteti shtetëror i sigurimeve. Ai zakonisht bashkëpunon me disa kompani sigurimi dhe merr një përqindje si komision për çdo polici që shet. Komisioni mund të ndryshojë sipas llojit të policës (p.sh., komercialet paguajnë më shumë sesa personale).
Një avantazh i agjentëve të pavarur është se ata mund të ofrojnë disa opsione nga kompani të ndryshme, duke ju lejuar të zgjidhni mbulimin më të mirë sipas çmimit që paguani.
Agjentët e pavarur nuk kanë logot e kompanive të mëdha si State Farm apo Allstate në zyrat e tyre. Ata janë shpesh pjesë e organizatave profesionale si PIA ose IIA. Këta agjentë reklamohen si “të pavarur” dhe përfaqësojnë disa kompani.
Agjentët e Varur (Captive)
Agjentët e varur përfaqësojnë vetëm një kompani sigurimi. P.sh., një agjent i State Farm shet vetëm produkte të State Farm. Nëse kërkoni një produkt që kompania nuk e ofron, duhet të shkoni diku tjetër.
Megjithatë, ky model ka funksionuar me sukses, sidomos për sigurimet personale. Kompani si State Farm, Allstate dhe Farmers kontrollojnë një pjesë të madhe të tregut në SHBA.
Nëse doni të krahasoni oferta nga disa kompani (përveç çmimit), duhet të kontaktoni secilën kompani veçmas dhe ta bëni vetë krahasimin.
Për të zgjedhur një agjent të mirë, ja çfarë duhet të pyesni:
-
A ka përfunduar universitetin?
-
Sa vite përvojë ka si agjent?
-
A është pjesë e ndonjë organizate profesionale?
-
A ka titullin CPCU (ekspert në sigurimet e pronës dhe dëmeve)?
Shënim: Çfarë është CPCU?
Është një titull profesional që fitohet pas disa kurseve të avancuara dhe provimeve kombëtare në fushën e sigurimeve. Këtë titull e kanë agjentë, nënshkrues risku, përfaqësues dëmesh etj.
Ka agjentë profesionistë si në modelin e pavarur ashtu edhe në atë të varur. Ju duhet vetëm të kuptoni ndryshimin dhe të zgjidhni çfarë ju përshtatet më mirë.
Shitja e Drejtpërdrejtë
Ndërsa ekonomia ka ndryshuar, janë zhvilluar edhe mënyra të reja për të shitur sigurime, sidomos për makina dhe shtëpi. Por me këto metoda, blerësit zakonisht nuk kanë mundësi të krahasojnë detajet e mbulimit dhe nuk kanë këshilla nga një agjent. Ju mund të kurseni në çmim, por nuk do të dini nëse policat mbulojnë gjithçka që ju nevojitet.
Shumë kompani të tilla reklamojnë në TV me premtime për çmime të ulëta. Por këto kursime nuk kanë vlerë nëse nuk merrni mbulim të duhur.
Një problem tjetër është se këto kompani shpesh nuk ju lejojnë të lexoni policën para blerjes, dhe nëse e anuloni pas disa ditësh, ata mbajnë një pjesë të madhe të shumës së paguar.
Shembull:
Bleni një policë 1-vjeçare, e anuloni pas 2 javësh sepse nuk ju mbulon një rrezik të rëndësishëm. Ju nuk do të merrni mbrapsht 50 javët e mbetura – ata do të mbajnë një shumë si penalitet.
Më mirë zgjidhni një agjent lokal që mund ta takoni dhe të diskutoni nevojat tuaja në mënyrë të drejtpërdrejtë.
Brokerët me Pakicë dhe Shumicë
Shumë njerëz nuk kanë nevojë të merren me këtë dallim. Por ja çfarë duhet të dini:
-
Brokeri përfaqëson klientin dhe mund të paraqesë kërkesa për sigurim edhe në kompani që nuk ka kontratë me to.
-
Disa kompani pranojnë kërkesa vetëm nga brokerë me marrëveshje.
-
Disa sigurime (të quajtura “surplus lines”) mund të blihen vetëm përmes brokerëve të veçantë.
Rreziku i sigurimeve jo të pranuara (nonadmitted insurers):
Policat e tyre nuk janë të mbuluara nga fondi i garancisë i shtetit. Nëse kompania falimenton, ju humbisni gjithçka. Ju mbeteni pa avokat, pa pagesa dëmesh, pa asgjë.
Shumë herë, brokerë që shesin këto sigurime premtojnë çmime të ulëta, por realisht ato janë të shtrenjta, me mbulim të dobët dhe shërbim dëmesh të dobët ose inekzistent. Këto kompani shpesh janë jashtë SHBA dhe është e vështirë të paditen.
Alternativat më të mira janë:
-
Planet e riskut të caktuar nga shteti (për makina).
-
Planet FAIR për prona në zona me rrezik të lartë.
Këto plane janë më të shtrenjta, por ofrojnë më shumë siguri dhe janë të mbuluara nga fondet shtetërore.
Fondet e Garancisë
Çdo shtet ka një fond garancie për rastet kur një kompani e pranuar falimenton. Ky fond mbulon dëme deri në një shumë të caktuar (p.sh., në Kaliforni deri në $500,000). Fondet paguhen nga një tarifë që ju dhe çdo tjetër paguani në faturën tuaj të sigurimit (zakonisht $1–$5). Këto fonde funksionojnë si një kompani sigurimi, por pa shpenzime për marketing.
Si të zgjidhni më të mirën për ju
Një agjent i pavarur është shpesh fillimi më i mirë. Ai mund t’ju japë më shumë zgjedhje dhe të shmangni boshllëqe në mbulim. Kjo është shumë e rëndësishme për pronarët e bizneseve të vogla, sepse sigurimet për biznese janë më komplekse.
Një agjent i mirë do të kuptojë situatën tuaj dhe do t’ju ndihmojë të zgjidhni mbulimin më të përshtatshëm, veçanërisht për sigurimin e ndërprerjes së biznesit, përgjegjësisë dhe mbulimeve të tjera shtesë.
Në fund:
Zgjedhja është e juaja. Por është e rëndësishme të kuptoni që keni zgjedhje dhe për të bërë zgjedhjen e duhur duhet të informoheni mirë.
